Президент Тоқаев 2024 жылғы шетелдік сапарлар сериясын 18-19 қаңтар аралығында Италия мен Ватиканға ресми сапармен бастайды. Бұл екі мемлекет халықаралық істерде жүйелі түрде маңызды болып қана қоймай, Астананың бұрыннан келе жатқан стратегиялық сындарлы серіктестері болуда. Бұл сапар жаһандық тұрақсыздық кезеңінде қазақ дипломатиясының көкжиегін кеңейтіп қана қоймай, ел дамуының жаңа мүмкіндіктерін жасау үшін біздің сауда және инвестициялық ынтымақтастығымызды айтарлықтай дәрежеде ілгерілетуге мүмкіндік береді.
Практикалық көпвекторлық және потенциалдар синергиясы
Ағымдағы жылы ТМҰ, ШЫҰ, АӨСШК және ҰҚШҰ-да бір мезгілде төрағалық ететін Қазақстан үшін Рим мен Ватиканға сапарлар дипломатиялық мүмкіндіктеріміз тұрғысынан символикалық қана емес, сонымен қатар таза практикалық өлшемге ие. Сонымен қатар Президент Тоқаев Азық-түлік және ауыл шаруашылық ұйымының (FAO) және БҰҰ-ның Дүниежүзілік азық-түлік бағдарламасының (WFP) штаб-пәтеріне барып, Қазақстанның БҰҰ мен оның агенттіктерінің халықаралық қатынастар жүйесіндегі орталық рөліне адалдығын тағы да көрсетеді.
Биыл «Үлкен жетілік» бейресми клубына төрағалық ететін Италия осы форматтағы 50-ші мерейтойлық саммитті қабылдауға дайындалуда. Ағымдағы жылы Астана мен Рим төрағалықтарының әлеуетін түрлі халықаралық өңірлік ұйымдарда пайдалану – ұлы державалар қақтығысы дәуіріндегі «орта мемлекеттердің» сындарлы өзара әрекеттестігі мен практикалық дипломатиясына маңызды үлес.
Католик шіркеуінің басшысы және әлемдегі ең ірі діндердің бірінің жетекшісі ретінде Ватикан Понтифигі конфессияаралық диалогты, бейбітшілік пен келісімді ілгерілетудегі біздің стратегиялық серіктесіміз. Бұл біздің мемлекетіміздің дипломатиясының ерекше өлшемі, оны қазіргі кезеңдегі маңызды стратегиялық актив деп атауға болады.
Италиямен және Қасиетті тақпен ынтымақтастық күн тәртібінің айырмашылығына қарамастан, Мемлекет басшысының ресми сапары астананың саяси, инвестициялық және сауда өлшемдерінде де, бітімгершілік бастамалар мен конфессияаралық өзара әрекеттестікті ілгерілету саласында да барлық әріптестерімізбен дипломатиялық әлеуеттер синергиясына дайындығын көрсетеді.
Экономика, инвестициялар және дамудың жаңа мүмкіндіктері
Президент Тоқаев Қазақстанның көпвекторлы сыртқы саясатының тікелей сәулетшісі ретінде оны инвестициялар тартудың және экономикалық өсудің тиімді құралына айналдырды. Бұл тұрғыда Италия – Қазақстанның ең маңызды серіктестерінің бірі. Италия Республикасы – әлемдегі ең ірі экономикалардың бірі болумен қатар, Рим көптеген жылдар бойы ЕО-ға мүше мемлекеттер қатарынан Астананың ең ірі сауда серіктесі және Қазақстан экономикасындағы ең ірі инвесторлардың бестігіне тұрақты кіреді.
Мемлекет басшысының Италия Президентімен және Премьер-Министрімен кездесуі біздің екіжақты және көпжақты ынтымақтастығымыздың барлық кешені бойынша бірлескен тәсілдерді нақтылау және «сағатты сәйкестендіру» үшін маңызды қолданбалы мәнге ие. Елдеріміз арасындағы сауда-экономикалық және инвестициялық күн тәртібін дамытудың практикалық мәселелері Қасым-Жомарт Тоқаевтың бірқатар ірі итальяндық компаниялардың менеджментімен кездесуі және «Италия – Қазақстан» инвестициялық дөңгелек үстеліне қатысу барысында талқыланатын болады.
Бұған дейін ҚР Үкіметі 900 млн доллар сомасына 110 тауар позициясы бойынша Италияға экспортты ұлғайту мүмкіндігі туралы мәлімдеген болатын, инвестициялық дөңгелек үстел мен бизнес-қоғамдастық өкілдерімен кездесулер осы әлеуетті іске асыруды жеделдетуге және одан әрі өсу үшін артта қалуды қамтамасыз етуге арналған.
****
Осылайша, Мемлекет басшысының Италия мен Ватиканға ресми сапарлары біздің дипломатиямыздың қағидаттарына және ел Президентінің 2023 жылғы қыркүйекте БҰҰ Бас Ассамблеясының 78-ші сессиясының жалпы пікірталастарында айтқан бастамаларына практикалық міндеттемені көрсетеді. Астана өз әріптестерімен әлеуеттер синергиясын құру және ынтымақтастықтың сындарлы күн тәртібін ілгерілету арқылы «орташа мемлекеттер» дипломатиясының жарқын үлгісін көрсетуді жалғастыруда.
Бұл жалпы күш-жігер елімізге мемлекеттің экономикалық қуатын қоса алғанда, әртүрлі бағыттарда өз әлеуетін нығайтуға және Астананың әлемдік дипломатияның астаналарының бірі ретінде қалыптасуын жеделдетуге мүмкіндік береді.
Мирас Жиенбаев,
ҚР Президенті жанындағы ҚСЗИ
Еуропалық және америкалық зерттеулер бөлімінің жетекші сарапшысы
